Bogatka Paru major – głosy ptaków

Sikorka bogatka, czyli z łaciny paru major to pospolity ptak lęgowy. Pomimo tego w Polsce sikorka bogatka objęta jest ochroną, dlatego podczas planowanych inwestycji warto zdecydować się na ekspertyzę ornitologiczną, w celu ochrony miejsc lęgowych tych ptaków. Jak wygląda sikorka bogatka? Czy jest ptakiem wędrownym? Jak rozpoznać jej śpiew?

W lesie, ogrodzie, a nawet Twoim domu

Liczebność sikory bogatki w naszym kraju znacznie wzrasta. Ptak ten zajmuje szereg różnych siedlisk. Najczęściej spotykana jest w lasach liściastych, lasach mieszanych, obrzeżach lasów i ogrodach. W gęstych lasach, w tym iglastych preferuje polany leśne.

Występuje zarówno w naturalnych lasach, jak i miejskich parkach, cmentarzach czy przydomowych ogrodach. Gniazduje w dziuplach, budkach lęgowych, a nawet w budynkach (w szczelinach, ubytkach elewacji lub otworach wentylacyjnych). Sikorki bogatki są ptakami wędrownymi. Część sikor bogatek zimuje również w naszym kraju. Do Polski dolatują sikory bogatki ze Skandynawii i ze wschodu.

Jak wygląda sikora bogatka?

Sikora bogatka jest niewiele mniejsza od wróbla, mierząc od 13 do 16 cm długości. Wszystkie sikory bogatki mają czarny łebek z białą plamą na policzku oraz żółty lub żółtozielony brzuszek, który jest przecięty czarnym krawatem. Skrzydła i ogon sikory bogatki mają niebieskawy odcień.

U tego gatunku ptaków nie występuje wyraźny dymorfizm płciowy, choć istnieją pewne subtelne różnice. Samce mają szerszy czarny pas, który rozciąga się w dół klatki piersiowej i brzucha, łącząc się z podstawą nóg. U samic pas ten jest mniejszy i nie sięga podstawy nogi. Ponadto, u samców sikorek bogatek główne kolory upierzenia wydają się jaśniejsze, a czapka jest bardziej błyszcząca niż u samic.

Czym się żywi sikora bogatka?

W sezonie lęgowym bogatki żywią się głównie owadami, pająkami, chrząszczami lub innymi bezkręgowcami. Sikorki bogatki parus major szczególnie lubią jaja i larwy owadów. Ptaki te mają niezwykły apetyt, ponieważ w ciągu minuty potrafi zjeść ponad 20 owadów.

Jak żyją bogatki?

Okres lęgowy sikor bogatek rozpoczyna się w marcu i kwietniu, kiedy ptaki tworzą monogamiczne „małżeństwa” i poszukują dogodnych miejsc na budowę gniazda. Bogatki są bardzo elastyczne pod względem wyboru miejsca lęgowania. Często budują gniazda budkach lęgowych, dziuplach, a nawet szczelinach budynków lub słupków ogrodzenia.

Sikory bogatki wyprowadzają dwa lęgi w ciągu roku. Samica sikorki bogatki składa od 4 do 16 białych jaj pokrytych rdzawymi plamami, z których młode wylęgają się po około 14 dniach. Po wykluciu młode sikorki bogatki rozwijają się dość szybko i po około trzech tygodniach opuszczają gniazdo. Jednak do tego momentu wymagają intensywnej opieki.

Jak już wspomnieliśmy zasięg występowania sikory bogatki jeszcze bardzo szeroki. Jest to liczny ptak lęgowy, którego spotkać można niemal wszędzie. Aby nie niszczyć jego siedlisk, warto wykonywać ekspertyzę ornitologiczną, która pozwoli zachować, miejsca występowania tego ptaka w stanie nienaruszonym.

Bogaty repertuar bogatki zwyczajnej

Bogatka jest, podobnie jak inne sikory, ptakiem wokalnym i ma do 40 rodzajów zawołań i pieśni. Zawołania są generalnie takie same między płciami, ale samiec jest znacznie aktywniejszy w tym względzie, a samica rzadko nawołuje.

Głosy przyjmują formę wesołych zawołań „si jutti jutti” lub „ti tuui”. Miękkie pojedyncze nuty, takie jak „ping”(nagranie nr 3) są używane jako połączenia kontaktowe. Głos ostrzegawczy to „cze-cze-cze”. Śpiew bogatki składa się z rytmicznych i powtarzanych zwrotek w postaci „ti-ta ti-ta ti-ta…” (nagranie nr 1) lub „ti-ti-ta ti-ti-ta ti-ti-ta…” (nagranie nr 2).

Talent oratorski a sukces rozrodczy

Jednym z wyjaśnień szerokiego repertuaru bogatki jest hipoteza Beau Geste. Tytułowy bohater powieści oparł martwych żołnierzy o blanki, aby sprawić wrażenie, że jego fort jest lepiej broniony niż w rzeczywistości. Podobnie mnogość zawołań sprawia wrażenie, że terytorium sikory jest zajęte gęściej niż w rzeczywistości. Niezależnie od tego, czy teoria jest poprawna, czy nie, ptaki z dużym zasobem głosów są społecznie dominujące i rozmnażają się z większym powodzeniem.