Kiedy i do czego potrzebna jest opinia ornitologiczna
Czym jest opinia ornitologiczna?
Ekspertyza ornitologiczna, inaczej opinia ornitologiczna, jest jednym z podstawowych dokumentów wymaganym do przeprowadzania prac remontowo-budowlanych. Zapewnia prowadzenie prac, takich jak np. termomodernizacja, bez zagrożenia dla życia ptaków oraz zachowania ich siedlisk. Osobą przeprowadzającą tego typu ekspertyzę jest ornitolog. Dzięki zdobytemu doświadczeniu i przygotowaniu potrafi w sposób jak najbardziej dokładny określić użytkowanie obiektu przez ptaki. Może także pokierować pracami tak, aby nie stanowiły one zagrożenia dla zwierząt, a po remoncie ich siedliska w budynku zostały odtworzone.
Opinia ornitologiczna, główne cele opracowania
- Wykazanie czy obiekt był lub jest użytkowany przez ptaki,
- Zaplanowanie wszelkich prac w taki sposób, aby nie zagrażały one zwierzętom,
- Zaprojektowanie odpowiedniej kompensacji przyrodniczej umożliwiającej zachowanie ciągłości siedlisk.
Jakie ptaki są znajdowane podczas wykonywania ekspertyz w budynkach oraz jak wygląda aspekt prawny?
W naszym kraju wiele gatunków ptaków jest ściśle związanych z zabudową. Niekiedy budynki stanowią dla nich główne lub niemal jedyne miejsce gniazdowania. Należą do nich m. in.: jerzyk, wróbel, kawka, oknówka, gołąb miejski, kopciuszek czy pustułka. Wszystkie te gatunki objęte są ochroną ścisłą, a gołąb miejski ochroną częściową. Oznacza to, że nie wolno ich zabijać, płoszyć, niszczyć ich jaj, gniazd oraz siedlisk. A zgodnie z Ustawą o ochronie zwierząt (art. 35, ust. 1) każde nieuzasadnione i niehumanitarne zabicie zwierzęcia jest przestępstwem. W Ustawie prawo ochrony środowiska (art. 75 ust. 1) widnieje zapis, że wszelkie prace budowlane powinno się przeprowadzać zgodnie z zasadami ochrony środowiska.
Wniosek do RDOŚ
Również Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt z 2016 r. nakazuje dostosowanie sposobów i terminów wykonywania prac budowlanych, remontowych i innych, tak aby zminimalizować ich wpływ na zwierzęta oraz ich siedliska. W przypadku stwierdzenia obecności ptaków lub ich siedlisk w budynku niezbędne będzie złożenie wniosku do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Należy do niego dołączyć sporządzoną ekspertyzę ornitologiczną.
Kiedy przeprowadza się ekspertyzę ornitologiczną?
Najlepszym czasem na wykonanie ekspertyzy jest rok poprzedzający prace remontowo-budowlane. Daje to możliwość dokonania obserwacji w istotnych okresach fenologicznych poszczególnych gatunków. Niestety często nie jest to możliwe, ponieważ inwestorzy czekają ze zleceniem wykonania opinii ornitologicznej i wtedy tego czasu robi się niewiele. Optymalna sytuacja występuje wtedy gdy opinia ornitologiczna wykonywana jest od początku marca do września. Jednak największą aktywność ptaków można zaobserwować w kwietniu i w maju, a w przypadku jerzyków jest to także druga połowa czerwca i lipiec. Warto prowadzić obserwacje rano, najlepiej kilka godzin od świtu, a także wieczorem. Wtedy wykonana praca będzie najbardziej efektywna. Obserwacje należy wykonywać w odstępie przynajmniej 2 lub 3 tygodni, aby móc zobaczyć kolejne pary przystępujące do lęgów na budynku.
Jak przeprowadza się opinię ornitologiczną dla budynków?
W celu wykonania opinii ornitologicznej stosuje się dwie metody. Obserwacje aktywności ptaków przy użyciu lornetki lub lunety oraz oględziny budynku w celu wykrycia potencjalnych gniazd. Oględziny bezpośrednie elewacji wykonuje się za pomocą endoskopu. Dzięki zamontowanej kamerce umożliwia on sprawdzanie trudno dostępnych miejsc, takich jak szczeliny w elewacji. Oprócz tego można robić zdjęcia, które później posłużą w tworzeniu dokumentacji. Metoda ta pozwala na wykrycie tych siedlisk, które były wcześniej przeoczone podczas obserwacji aktywności albo byłyby bardzo trudne do znalezienia.
Ostatecznie po zakończeniu prac w terenie i konsultacji wszystkie zebrane informacje oraz zalecenia specjalista ornitolog przedstawia w postaci szczegółowej ekspertyzy ornitologicznej.