Decyzja o uwarunkowaniach środowiskowych dla małych elektrowni wodnych (MEW)

Budowa małej elektrowni wodnej (MEW) to złożony proces, wymagający spełnienia wielu warunków prawnych i administracyjnych. Jednym z kluczowych elementów dla inwestycji w energetykę wodną jest uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Wyjaśnimy, czym jest decyzja i dlaczego jest tak istotna dla małych elektrowni wodnych.

Decyzja o uwarunkowaniach środowiskowych dla małych elektrowni wodnych

Małe elektrownie wodne, tak jak inne inwestycje tego typu bezpośrednio wpływają na środowisko naturalne. W związku z tym budowa MEW musi zostać dobrze przeanalizowana. Ważne jest, aby wykluczyć  możliwe negatywne oddziaływanie związane z tym rodzajem inwestycji. W związku z tym każdy inwestor zamierzający budować MEW zobowiązany jest do złożenia wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. 

Czym dokładnie jest ocena oddziaływania na środowisko?

Ocena Oddziaływania na Środowisko to formalny proces administracyjny, który ma na celu określenie wpływu inwestycji na wszystkie elementy środowiska. Jest to wymóg prawny zarówno w Polsce jak i Europie, który musi być spełniony przed uzyskaniem zezwoleń na realizację przedsięwzięcia. Etap ten jest częścią postępowania mającego na celu wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.

Jakie inwestycje wymagają procedury OOŚ?

Na podstawie ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, OOŚ jest przeprowadzana dla przedsięwzięć, które mogą znacząco lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. 

Ustawa ta implementuje również dyrektywy unijne, w tym Dyrektywę Rady 97/11/EC z dnia 3 marca 1997 r., która poprawia dyrektywę 85/337/EEC dotyczącą oceny skutków dla środowiska niektórych publicznych i prywatnych przedsięwzięć.

Kiedy obowiązkowa jest OOŚ dla małych elektrowni wodnych?

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia z dnia 10 września 2019 r.w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko Małe elektrownie wodne stanowią przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać  na środowisko, zatem ocena oddziaływania będzie zależała od organu prowadzącego postępowanie. 

Kiedy OOŚ może tylko być wymagana?

Dla inwestycji, które mogą potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, przeprowadza się tzw. Screening. Jest to wstępna ocena, która pozwala określić, czy projekt wymagał wykonania OOŚ czy nie (dla MEW OOŚ nie jest obligatoryjne). Screening dokonuje odpowiedni organ administracji lokalnej w porozumieniu z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska (RDOŚ) oraz ewentualnie Państwową Inspekcją Sanitarną.

Obszary Natura 2000 i ich ochrona a budowa MEW

W Polsce, obszary Natura 2000 stanowią sieć chronionych terenów, które są szczególnie cenne z punktu widzenia ochrony przyrody. W ramach programu Natura 2000 wyróżniamy Obszary Specjalnej Ochrony Ptaków oraz Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk, gdzie obowiązują szczególne regulacje prawne.

Jak sprawdzić, czy inwestycja dotyczy Obszaru Natura 2000?

Można to zrobić za pomocą interaktywnej mapy obszarów chronionych, dostępnej na stronie Natura 2000. Ważne jest, aby przed rozpoczęciem inwestycji sprawdzić, czy planowane przedsięwzięcie znajduje się na obszarze Natura 2000 lub w jego pobliżu.

Ocena oddziaływania na Obszar Natura 2000

Dla przedsięwzięć, które mogą mniej znacząco oddziaływać na środowisko), organ wydający decyzję budowlaną jest zobowiązany do rozważenia, czy planowana inwestycja może zakłócić ekosystem, stosunki wodne oraz czy oddziałuje na florę i faunę.

Jeżeli RDOŚ, wody polskie, Sanepid uznają, że inwestycja może mieć znaczący wpływ na obszar Natura 2000, wydaje postanowienie o obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania na ten obszar. W przeciwnym razie, jeśli ocena nie wykazuje istotnego wpływu, RDOŚ może wydać postanowienie o braku potrzeby przeprowadzania takiej oceny.

Jak budowa małej elektrowni wodnej wpływa środowisko naturalne?

Budowa małej elektrowni wodnej (MEW) może mieć różnorodne i często znaczące skutki dla środowiska naturalnego. Chociaż MEW są często postrzegane jako mniej inwazyjne niż duże hydroelektrownie, ich wpływ na ekosystemy rzeczne jest niebagatelny i złożony. Oto kluczowe aspekty tego wpływu:

1. Zmiana charakterystyki przepływu wody: Budowa przegrody na rzece, niezależnie od jej rozmiaru, zmienia naturalny przepływ wody. Taki wpływ może zaburzać cykle wodne, co ma poważne konsekwencje dla ekosystemu rzecznego powyżej i poniżej przegrody. Zmiana przepływów może wpływać na rozmieszczenie i zdrowie gatunków ryb oraz innych organizmów wodnych, a także na procesy erozyjne i osadnicze.
2. Wahania przepływu: W przypadku małych elektrowni wodnych mogą występować gwałtowne zmiany w przepływie wody w skali godzinowej, co jest związane ze zmiennym zapotrzebowaniem na energię. Takie wahania mogą zakłócać ekohydrologiczne procesy w rzece, takie jak rozmnażanie ryb czy cykle życia organizmów wodnych.
3. Wpływ na bioróżnorodność: Zmiana w przepływie i strukturze rzeki wpływa na bioróżnorodność ekosystemu. Przeszkody w postaci tam i jazów mogą ograniczać migrację ryb i innych organizmów wodnych, a także wpłynąć na ich rozmieszczenie i liczebność. W niektórych przypadkach mogą wystąpić negatywne skutki dla całych łańcuchów pokarmowych w ekosystemach rzecznych.
4. Problemy z lokalizacją: W obszarach nizinnych, jak w Polsce, gdzie naturalne cieki wodne mogą wysychać, budowa MEW może prowadzić do dodatkowych problemów, takich jak obniżenie poziomu wód w suchych okresach. To może wpłynąć na dostępność wody dla innych zastosowań, jak na przykład dla rolnictwa.
5. Koszty środowiskowe i społeczne: Wysokie wymagania środowiskowe związane z budową i funkcjonowaniem MEW mogą podnosić koszty inwestycji. Wymagane działania łagodzące mogą obejmować budowę przepławek czy innych rozwiązań technicznych, co może nie zawsze być opłacalne dla inwestorów. W rezultacie takie projekty mogą być mniej atrakcyjne finansowo, a ich wpływ na środowisko i lokalne społeczności może być niedostatecznie zredukowany.
6. Wpływ skumulowany: Nawet jeśli pojedyncza MEW może mieć ograniczony wpływ na środowisko, skumulowany efekt wielu takich instalacji może być istotny. Współistniejące małe elektrownie wodne mogą łącznie wywierać znaczący wpływ na ekosystemy rzeczne, co może być trudne do zauważenia w przypadku pojedynczych projektów.

Jakie są główne wyzwania związane z procedurą uzyskania decyzji środowiskowej dla małych elektrowni wodnych?

Główne wyzwania związane z procedurą uzyskania decyzji środowiskowej dla małych elektrowni wodnych (MEW) obejmują kilka kluczowych aspektów:

1. Skomplikowana procedura administracyjna

Uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest często czasochłonnym procesem, który może trwać nawet kilka lat. Wymaga to od inwestora znajomości przepisów prawnych oraz umiejętności poruszania się w złożonym systemie administracyjnym.

2. Wymogi dotyczące oceny oddziaływania na środowisko

Dla elektrowni wodnych opinię o tym czy oddziałuje ona na środowisko wyraża RDOŚ, Sanepid bądź Wody Polskie. Przygotowanie raportu o oddziaływaniu na środowisko wymaga szczegółowych badań i analiz, co generuje dodatkowe koszty i wydłuża czas realizacji projektu. W celu przyspieszania prac warto skorzystać z oferty naszej firmy. Dzięki temu m.in. ograniczysz ilość poprawek w składanym wniosku o wydanie decyzji.

3. Ochrona obszarów cennych przyrodniczo 

W przypadku lokalizacji w pobliżu obszarów chronionych, w tym Natura 2000, inwestorzy muszą przeprowadzić dodatkową ocenęwpływu na te tereny. To może prowadzić do dalszych opóźnień oraz wymagań dotyczących modyfikacji projektu, aby zminimalizować negatywne skutki dla środowiska.

4. Wymogi dotyczące pozwolenia wodnoprawnego 

Pozwolenie wodnoprawne w odniesieniu do inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej wydaje właściwy organ Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie albo minister właściwy do spraw gospodarki wodnej w terminie nie dłuższym niż 90 dni od dnia złożenia wniosku o jej wydanie.

Dlaczego ważne jest przeprowadzenie pełnej oceny oddziaływania środowiskowego? 

Nieprzeprowadzenie odpowiedniej oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ) przed realizacją inwestycji, takiej jak budowa małej elektrowni wodnej, może prowadzić do poważnych konsekwencji, zarówno prawnych, jak i środowiskowych. Oto kluczowe skutki:

1. Sankcje prawne

Brak przeprowadzenia wnikliwej oceny , gdy jest to wymagane, może skutkować postępowaniem przed sądem administracyjnym a dalej nałożeniem kar finansowych . Inwestorzy mogą zostać zobowiązani do wstrzymania prac budowlanych oraz do usunięcia skutków inwestycji, co wiąże się z dodatkowymi kosztami i opóźnieniami w realizacji przedsięwzięcia.

2. Nieważność decyzji administracyjnych

Decyzje administracyjne, takie jak pozwolenie na budowę czy pozwolenie wodnoprawne, mogą być uznane za nieważne, jeśli inwestor nie przeprowadził wymaganej OOŚ. To oznacza, że cała procedura uzyskiwania pozwoleń może być konieczna do powtórzenia, co wydłuża czas realizacji projektu.

3. Negatywny wpływ na środowisko

Nieprzeprowadzenie OOŚ może prowadzić do nieświadomego wprowadzenia inwestycji, która znacząco oddziałuje na lokalne ekosystemy. Może to skutkować degradacją środowiska, utratą bioróżnorodności oraz negatywnymi skutkami dla lokalnych społeczności.

4. Odpowiedzialność cywilna

Inwestorzy narażają się na odpowiedzialność cywilną za szkody wyrządzone środowisku. Może to prowadzić do roszczeń odszkodowawczych ze strony osób trzecich, zwłaszcza organizacji ekologicznych czy innych podmiotów.

5. Utrata zaufania społecznego

Brak przeprowadzenia OOŚ może prowadzić do utraty zaufania ze strony społeczności lokalnych oraz organizacji ekologicznych. To z kolei może skutkować obniżeniem ratingu środowiskowego inwestora (patrz: raportowanie ESG) protestami, sprzeciwem społecznym oraz trudnościami w dalszym prowadzeniu inwestycji.

Decyzja środowiskowa dla MEW z AvesNature

Jeśli planujesz budowę elektrowni wodnej i potrzebujesz decyzji środowiskowej, nasza firma AvesNature jest dla Ciebie idealnym partnerem. Specjalizujemy się w kompleksowej obsłudze procesu uzyskiwania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, co pozwala naszym klientom skupić się na realizacji ich inwestycji. 

Dzięki naszemu doświadczeniu w branży oraz znajomości przepisów prawnych jesteśmy w stanie skutecznie przeprowadzić wszystkie niezbędne procedury, minimalizując czas oczekiwania i ryzyko związane z formalnościami. Zaufaj AvesNature i pozwól nam pomóc Ci w realizacji Twojego projektu w sposób zgodny z obowiązującymi normami ochrony środowiska.

Podsumowanie

Podsumowując, dokumentacja do uzyskania decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych dla farm elektrowni wodnych jest dokumentem zawierającym istotne informacje na temat planowanej instalacji, jej wpływu na środowisko oraz przewidywanych korzyści i zagrożeń. 

Przygotowanie tej dokumentacji warto zlecić ekspertom, którzy posiadają odpowiednie doświadczenie i wiedzę, co znacznie usprawni i przyspieszy cały procesji uzyskiwania decyzji od władz administracyjnych. 

Szukasz dobrych specjalistów od decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych?

Napisz do jednego z naszych przedstawicieli na adres karol.kustusch@avesnature.com.pl lub sprawdź naszą ofertę na stronie – KIP i Decyzja środowiskowa.

Chcesz porozmawiać?

Możemy również skontaktować się telefonicznie. Jeśli preferujesz tę formę kontaktu zadzwoń pod 786 998 162