Izolacyjność akustyczna ścian zewnętrznych – wymagania

Izolacyjność akustyczna ścian zewnętrznych jest kluczowym elementem zapewnienia odpowiednich warunków akustycznych wewnątrz budynków, szczególnie w obszarach narażonych na hałas przemysłowy, komunikacyjny. Wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej przegród budowlanych, w tym ścian zewnętrznych, w Polsce są uregulowane zarówno przez przepisy Prawa budowlanego, jak i ustawy Prawo ochrony środowiska, a także przez szczegółowe normy i wytyczne techniczne. 

W tym artykule pochylimy się nad izolacyjnością akustyczną budynków, ocenimy również izolacyjność akustyczną oraz wpływ zewnętrznych źródeł akustycznych na projektowanie i wykonanie przegród w budynkach.

Izolacyjność akustyczna ścian zewnętrznych – czym jest?

Izolacyjność akustyczna ścian zewnętrznych to zdolność do ograniczania przenikania dźwięków z otoczenia zewnętrznego do wnętrza budynku. Parametr ten mierzy się poziomem tłumienia hałasu i wyraża w decybelach (dB) – im wyższy wynik, tym lepsza izolacyjność akustyczna ściany.

Ściany zewnętrzne o odpowiedniej izolacyjności akustycznej są kluczowe, zwłaszcza w budynkach zlokalizowanych w specyficznym otoczeniu, np. w pobliżu ruchliwych ulic, linii kolejowych czy lotnisk. Wymagana izolacyjność zależy od rodzaju budynku oraz poziomu hałasu w jego otoczeniu i jest określona w normach akustycznych oraz przepisach budowlanych.

Znaczenie izolacyjności akustycznej w ochronie przed hałasem

Hałas jest uznawany za formę zanieczyszczenia środowiska, a jego negatywne skutki dla zdrowia i komfortu życia człowieka są dobrze udokumentowane. Jak określono w art. 3 pkt 5 Prawa ochrony środowiska, hałas stanowi dźwięki o częstotliwościach od 16 Hz do 16000 Hz. Wysokie wartości poziomów ww. częstotliwości mogą być szkodliwe dla zdrowia lub obniżać komfort życia. 

Oddziaływanie akustyczne może mieć różne źródła: transport (kołowy, kolejowy, lotniczy) oraz przemysł (procesy technologiczne wewnątrz zakładów). W przypadku obiektów chronionych akustycznie zlokalizowanych w sąsiedztwie – zalecane jest stosowanie odpowiedniej izolacji lub przegród dźwiękochłonnych. Istnieje kilka sposobów, aby poziom hałasu nie przekraczał dopuszczalnych norm.

Ochrona przed hałasem w kontekście miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego

Podczas opracowywania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego należy uwzględniać, że poziomy hałasu powinny być dostosowane do dominującego typu terenu. 

Jeśli na obszarach zamkniętych lub przeznaczonych na działalność przemysłową, magazynowanie czy składowanie znajdują się budynki mieszkalne, szpitale, domy opieki społecznej czy inne budynki, w których przebywają dzieci i młodzież, należy stosować rozwiązania techniczne, które zapewnią odpowiednie warunki akustyczne w tych obiektach. 

W przypadku, gdy obiekty takie jak zabudowa mieszkaniowa, szpitale, domy opieki czy budynki dla dzieci i młodzieży znajdują się przy granicy pasa drogowego lub na terenach przyległych w rozumieniu ustawy o transporcie kolejowym, również należy wdrożyć techniczne rozwiązania zapewniające odpowiednią izolację akustyczną.

Wymagania prawne i normatywne dotyczące izolacyjności akustycznej przegród

Obecnie obowiązujące przepisy dotyczące ochrony przed hałasem w budynkach mieszkalnych oraz obiektach użyteczności publicznej opierają się na dwóch głównych aktach prawnych w systemie legislacyjnym związanym z budownictwem. Są to:

• Ustawa Prawo budowlane z dnia 7 lipca 1994 r., w tym jej późniejsze nowelizacje
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r., dotyczące wymagań technicznych dla budynków i ich lokalizacji

Ostatnia wersja rozporządzenia to akt z dnia 14 listopada 2017 r., wydanego przez Ministra Infrastruktury i Budownictwa, zmieniający wcześniej obowiązujące przepisy i wprowadzający z dniem 1 stycznia 2018 r. aktualne normy akustyczne, które obejmują:

• PN-B-02151-02:1987 – dotycząca maksymalnych dopuszczalnych poziomów hałasu w pomieszczeniach,
• PN-B-02151-3:2015-10 – związana z wymaganiami w zakresie izolacyjności akustycznej ścian oraz innych elementów budowlanych w budynkach,
• PN-B-02151-4:2015-06 – opisująca wymagania dotyczące czasu pogłosu oraz zrozumiałości mowy w pomieszczeniach, a także wytyczne dla badań akustycznych.

Te przepisy stanowią podstawę ochrony przed hałasem, wskazując zarówno na wymogi dla poziomu dźwięku wewnątrz pomieszczeń, jak i na minimalne standardy izolacyjności ścian.

W zakresie ustalania wymagań norma definiująca parametry akustyczne dotyczące przegród wewnętrznych i zewnętrznych budynków jest zgodna z normami europejskimi, które są również normami PN-EN. Każdy kraj jednak samodzielnie ustala poziom tych wymagań. 

Izolacyjność akustyczna przegród zewnętrznych a poziom hałasu w środowisku

Przy określaniu wymagań izolacyjności akustycznej przegrody, należy wziąć pod uwagę poziom hałasu w środowisku, który zależy od natężenia ruchu, typu źródła hałasu oraz charakterystyki otoczenia. 

Dla budynków mieszkalnych minimalna wymagana izolacyjność akustyczna przegrody zewnętrznej powinna zapewniać redukcję poziomu hałasu tak, aby w pomieszczeniach nie przekraczał on wartości:

• 40 dB(A) w dzień,
• 30 dB(A) w nocy.

źródło: https://www.audika.pl/blog/poziom-halasu 

Ściany zewnętrzne w budynkach usytuowanych w obszarach o wysokim natężeniu hałasu, takich jak centra miast, obszary w pobliżu lotnisk, linii kolejowych i dróg szybkiego ruchu, powinny charakteryzować się większą izolacyjnością akustyczną. 

W praktyce oznacza to konieczność zastosowania ścian o wskaźniku izolacyjności akustycznej właściwej Rw wynoszącym od 40 do 50 dB, w zależności od poziomu hałasu na danym terenie.

Wskaźnik izolacyjności akustycznej przegrody zewnętrznej – definicja i wartości graniczne

Wskaźnik izolacyjności akustycznej Rw jest miarą zdolności przegrody budowlanej (np. ściany, okna) do tłumienia hałasu. Im wyższy wskaźnik Rw, tym lepsza izolacyjność akustyczna przegrody. W kontekście ochrony przed hałasem, Rw jest kluczowym wskaźnikiem, ponieważ umożliwia ocenę efektywności zastosowanych materiałów i technologii budowlanych. 

Minimalne wartości Rw dla przegród zewnętrznych w budynkach mieszkalnych są określone w normie PN-B-02151-3:2015 „Akustyka budowlana – Ochrona przed hałasem w budynkach – Wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej przegród w budynkach i elementów budowlanych”.

Zgodnie z tą normą:

• Dla przegród zewnętrznych budynków mieszkalnych wskaźnik izolacyjności akustycznej właściwej Rw powinien wynosić co najmniej 40 dB.
• Dla przegród budowlanych położonych w pobliżu źródeł hałasu (np. lotnisk, dróg o dużym natężeniu ruchu) Rw powinno wynosić od 45 do 50 dB, aby zapewnić komfort akustyczny mieszkańcom.

Metody zwiększania izolacyjności akustycznej przegród zewnętrznych

Aby spełnić wymagania przegród, stosuje się różne metody konstrukcyjne i materiałowe, które poprawiają izolacyjność, w tym:

1. Ściany wielowarstwowe – w konstrukcjach wielowarstwowych zastosowanie różnych materiałów o odmiennych właściwościach akustycznych, takich jak beton komórkowy, cegła klinkierowa, bloczki silikatowe i izolacja mineralna, pozwala skutecznie tłumić hałas. Dodatkowo zastosować można tynki dźwiękochłonne silikatowe lub celulozowe. 
2. Materiały o wysokiej gęstości – zastosowanie materiałów o wysokiej gęstości, takich jak beton komórkowy, cegła pełna czy bloczki silikatowe, wpływa na zwiększenie izolacyjności akustycznej przegrody. 
3. Okna dźwiękoszczelne – w obszarach o wysokim poziomie hałasu zewnętrznego zastosowanie okien o wskaźniku izolacyjności akustycznej na poziomie 35-45 dB pozwala na utrzymanie odpowiedniego komfortu akustycznego wewnątrz budynku.
4. Tłumienie dźwięku przez układy ścian osłonowych – montaż osłon akustycznych wokół budynku lub zastosowanie fasad wentylowanych może przyczynić się do dalszego zmniejszenia poziomu hałasu zewnętrznego.
5. Stosowanie nasypów – stanowią efektywną barierę ochronną przed hałasem, szczególnie w obszarach zurbanizowanych i wzdłuż dróg szybkiego ruchu oraz linii kolejowych. Ich główną funkcją jest rozpraszanie i pochłanianie fal dźwiękowych, co redukuje poziom hałasu, jaki dociera do okolicznych budynków mieszkalnych czy innych miejsc publicznych.
6. Nasadzenia drzew – nasadzenia drzew, szczególnie gęsto rosnące drzewa liściaste i iglaste, tworzą naturalne bariery akustyczne, które mogą skutecznie redukować poziom hałasu z ulic czy zakładów przemysłowych. Tego rodzaju „zielone ekrany” mogą również obniżyć odbijanie się dźwięku, łagodząc jego natężenie na terenach mieszkalnych i rekreacyjnych. 

Wymagania izolacyjności akustycznej w kontekście przepisów unijnych i krajowych

Polska zobowiązana jest do transpozycji dyrektyw unijnych dotyczących ochrony środowiska przed hałasem, których celem jest poprawa ochrony środowiska przed hałasem, a także zharmonizowanie wymagań dotyczących izolacyjności akustycznej budynków w całej Unii Europejskiej. 

To minister właściwy ds. środowiska, w porozumieniu z ministrem zdrowia, określa dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku, przy czym wartości graniczne izolacyjności dla przegród zewnętrznych ustalane są zgodnie z normami europejskimi.

Dopuszczalne poziomy hałasu, jakie mogą występować na zewnątrz budynku, ustalone są dla różnych kategorii terenów. Dla obszarów chronionych akustycznie tj. terenów mieszkaniowych, szpitali, innych obiektów przeznaczonych do pobytu osób powyżej kilku godzin, poziom hałasu nie powinien przekraczać dopuszczalnych wartości, zależnie od pory doby i charakterystyki otoczenia.

Kontrola i monitorowanie poziomu hałasu oraz izolacyjności akustycznej przegród – norma ISO

Kontrola poziomu hałasu i zgodności z przepisami dotyczącymi izolacyjności akustycznej przegród jest prowadzona przez odpowiednie organy, takie jak wojewódzkie inspektoraty ochrony środowiska i organy administracyjne odpowiedzialne za nadzór budowlany. 

Pomiar izolacyjności akustycznej przegród, zgodnie z normą PN-EN ISO 16283-3, przeprowadzany jest za pomocą specjalistycznego sprzętu akustycznego. Pozwala to na ocenę, czy zastosowane rozwiązania konstrukcyjne spełniają wymagania w zakresie ochrony przed hałasem oraz, czy budynek jest bezpieczny akustycznie dla użytkowników.

Potrzebujesz wykonać pomiar izolacyjności akustycznej? Skorzystaj z naszych usług!

Firma Aves oferuje kompleksowe pomiary hałasu, które pomogą Ci zadbać o optymalną izolacyjność akustyczną ścian. Nasze usługi obejmują profesjonalne pomiary dźwięku przy użyciu najnowszej technologii i zgodnie z obowiązującymi normami. Dzięki naszej akredytowanej analizie możesz zredukować hałas zewnętrzny w swoich budynkach, co przekłada się na większy komfort oraz bezpieczeństwo zdrowia pracowników i użytkowników przestrzeni. Skontaktuj się z nami, by dowiedzieć się, jak pomiary akustyczne mogą zwiększyć jakość środowiska pracy w Twojej firmie.

Podsumowanie

Ochrona przed hałasem, szczególnie w obszarach o wysokim natężeniu hałasu, wymaga odpowiednich rozwiązań konstrukcyjnych i materiałowych zapewniających wysoką izolacyjność akustyczną przegród zewnętrznych. Zastosowanie materiałów takich jak wełna mineralna, wełna szklana, okna dźwiękoszczelne oraz materiały o wysokiej gęstości, zgodność z wymogami prawa krajowego i unijnego oraz regularna kontrola parametrów akustycznych są kluczowymi elementami skutecznej ochrony akustycznej w budownictwie.

Szukasz dobrych specjalistów od pomiar akustycznych?

Napisz do jednego z naszych przedstawicieli na adres karol.kustusch@avesnature.com.pl lub sprawdź naszą ofertę na stronie – pomiar hałasu.

Chcesz porozmawiać?

Możemy również skontaktować się telefonicznie. Jeśli preferujesz tę formę kontaktu zadzwoń pod 504 122 781