Trwają prace nad zmianami granic krajowych obszarów Natura 2000

Modyfikacja granic dotyczyć będzie 18 obszarów zlokalizowanych w różnych rejonach Polski. Zdecydowana większość z nich, bo aż 16, to obszary powołane w celu ochrony siedlisk o wysokich walorach przyrodniczych. Są to tak zwane obszary „siedliskowe”, tj. Specjalne Obszary Ochrony siedlisk (SOO). Na liście znajduje się również jeden „ptasi” obszar Natura 2000, tj. Obszar Specjalnej Ochrony ptaków (OSO) PLB320003 Dolina Dolnej Odry oraz jeden obszar będący zarówno OSO jak i SOO, czyli „ptasi” i „siedliskowy”. Jest nim Ujście Warty PLC080001.

Tracimy czy zyskujemy?

Mimo że łącznie zyskamy około 900 ha nowych powierzchni Natura 2000, to jednak wspomniane zmiany granic obszarów niekoniecznie oznaczają ich powiększenie. Granica aż ośmiu z nich ulegnie skróceniu. Niezależnie od kierunku tych zmian, będą one zwykle stosunkowo niewielkie. Procentowo największą modyfikacją w kierunku zmniejszenia powierzchni poddany będzie obszar Natura 2000 PLH080004 Torfowisko Chłopiny (woj. lubuskie), który utraci około 5% swej obecnej powierzchni, wynoszącej 498,5 ha. Uszczuplenie obszaru dotyczyć będzie jedynie terenów rolnych, co nie wpłynie na walory i wyjątkowość tego obszaru, gdzie stwierdzono występowanie aż 10 gatunków storczyków. Relatywnie najwięcej nowej powierzchni, niemal 15%, zyska obszar Natura 2000 PLH240037 Lipienniki w Dąbrowie Górniczej (woj. śląskie), chroniący m.in. drugą w Polsce pod względem liczebności populację storczyka lipiennik Loesela Liparis loeselii.

Inwentaryzacja przyrodnicza kluczem do efektywnej ochrony

Modyfikacje te wynikają z zapisów zawartych w planach zadań ochronnych i planach ochrony zlecanych regularnie przez Regionalne Dyrekcje Ochrony Przyrody. Plan zadań ochronnych to dokument omawiający występujące na danym obszarze cenne elementy przyrodnicze oraz wskazujący sposób zarządzania daną ostoją, zapewniający ich dalsze utrzymanie. Kluczowym elementem każdego planu zadań ochronnych jest inwentaryzacja przyrodnicza wykonana przez doświadczony zespół przyrodników. W zależności od przedmiotów ochrony obszaru może być to być jeden ekspert, jak na przykład fitosocjolog lub ornitolog. Bywa jednak, że wymagana jest kompleksowa inwentaryzacja przyrodnicza z udziałem wielu ekspertów z dziedziny zoologii i botaniki.