Jaki jest dopuszczalny poziom hałasu na granicy działki?

Gęsta zabudowa miast czy ich przedmieść sprawia, że mieszkamy coraz bliżej źródeł hałasu. Odbija się to z kolei na naszym zdrowiu i samopoczuciu. Na szczęście istnieją normy hałasu, powodowanego przez źródła różnego pochodzenia, które znacznie go ograniczają.

Jaki więc jest dopuszczalny poziom hałasu na granicy działki? Jak wykonuje się pomiar hałasu? Na te i inne pytania odpowiemy w poniższym artykule. 

Jaki jest dopuszczalny poziom hałasu na granicy działki?

Na obszarach mieszkalnych, w kontekście zabudowy domów jednorodzinnych, maksymalne dopuszczalne natężenie dźwięku na granicy posesji w ciągu dnia wynosi 50 dB, podczas gdy w nocy norma spada do 40 dB. Wyniki te dotyczą wszystkich źródeł hałasu z pominięciem dróg czy startujących samolotów.

Dla dróg poziom dopuszczalnego hałasu na granicy działki to 61 dB w dzień i 56 dB w nocy. W przypadku startujących i lądujących samolotów to odpowiednio 60 i 50 dB a w przypadku linii energetycznych 45 i 40 dB.

Dane te są wyrażone wskaźnikami LAeq D i LAeq N, które mają zastosowanie do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska, w odniesieniu do jednej doby. Należy przy tym pamiętać, że dane te dotyczą tylko zabudowy jednorodzinnej. Przyjmą one inne wartości na terenach szpitali, uzdrowisk, terenach śródmiejskich czy zabudowy wielorodzinnej.

Dopuszczalny poziom hałasu w środowisku – rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu z dnia 14 czerwca 2007 r

Poniżej przedstawiamy oficjalną tabelę norm hałasu w środowisku wprowadzoną wraz z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r.

Tabela nr 1

Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez poszczególne grupy źródeł hałasu, z wyłączeniem hałasu powodowanego przez starty, lądowania i przeloty samolotów oraz linie elektroenergetyczne, wyrażone wskaźnikami LAeq D i LAeq N.

Tabela nr 2

Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez starty, lądowania i przeloty statków powietrznych oraz linie elektroenergetyczne wyrażone wskaźnikami LAeq D i LAeq N.

Inne dopuszczalne normy hałasu dla różnych miejsc i sytuacji 

Nadmierny hałas to jeden z czynników środowiskowych, który może w znaczący sposób oddziaływać na komfort życia, a przede wszystkim na zdrowie człowieka. Długotrwałe przebywanie w warunkach, gdzie poziom dźwięku przekracza określony maksymalny poziom, uznawane jest za szkodliwe i stanowi zagrożenie dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Z tego względu w polskim prawie obowiązują przepisy, które precyzyjnie określają dopuszczalne wartości hałasu w zależności od miejsca i charakteru narażenia.

Zagadnienia te regulują m.in. dwa akty prawne:

• Rozporządzenie Ministra Środowiska z 2012 r., które ustala normy dobowego oraz długookresowego hałasu komunikacyjnego, mające na celu zapewnienie odpowiedniej ochrony zdrowia osób zamieszkujących tereny w pobliżu tras komunikacyjnych,
• Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z 2005 r., odnoszące się do zasad bezpieczeństwa i higieny pracy przy zajęciach, w których występuje ryzyko narażenia na hałas lub drgania mechaniczne. Dokument ten określa warunki, jakie muszą być spełnione w środowisku pracy, aby zagwarantować pracownikom właściwy poziom ochrony przed hałasem.

Zgodnie z tymi regulacjami, pomiary wykonywane w środowisku pracy czy w przestrzeni publicznej mają na celu ustalenie, czy w danym miejscu nie został przekroczony ustalony maksymalny poziom hałasu. W przypadku gdy wartości mieszczą się poniżej progu 70 dB, zarówno w środowisku zewnętrznym, jak i wewnątrz pomieszczeń, nie ma konieczności stosowania dodatkowych zabezpieczeń ani specjalistycznych środków ochrony. Dopiero wtedy, gdy odczyty wskazują wyższe wartości, pojawia się wymóg podejmowania działań ograniczających emisję hałasu lub stosowania indywidualnych środków ochrony słuchu.

Tak skonstruowany system norm i obowiązków ma na celu nie tylko zapewnienie komfortu codziennego życia, ale przede wszystkim realną ochronę zdrowia przed skutkami, jakie może powodować długotrwały kontakt z hałasem przekraczającym dopuszczalne granice.

Czym jest hałas w środowisku?

Dźwięki niepożądane, nieprzyjemne i uciążliwe stanowią hałas, który jest uznawany za zanieczyszczenie środowiska. Badania nad jego wpływem na ludzi i inne organizmy żywe pozostawiają małe pole do dyskusji. Jest to zjawisko powszechne, mające różnorodne źródła, które dotykają większości społeczeństwa.

Hałas niekorzystnie wpływa na funkcjonowanie układu nerwowego człowieka, a przez to także na inne systemy ciała. Powoduje zaburzenia pracy serca, rytmu oddychania oraz wzrost ciśnienia krwi. Zakłóca sen, zwiększa poziom agresji, powoduje uczucie zmęczenia, obniża zdolność koncentracji i może przyczyniać się do przyspieszonego starzenia się.

Dodatkowo utrudnia komunikację, wzmagając napięcia i konflikty międzyludzkie, co może prowadzić do większej liczby wypadków. Warto także pamiętać o tak poważnych skutkach jak uszkodzenia słuchu, szczególnie w środowisku pracy z wysokim poziomem hałasu. Hałas wpływa także na zwierzęta, prowadząc do zmian w ich środowiskach życia oraz zmniejszenia liczebności potomstwa.

Dyrektywy Unii Europejskiej oraz polskie przepisy dotyczące ochrony środowiska określają poziomy hałasu, które są uznawane za szkodliwe. Wskazują również, w jaki sposób należy oceniać hałas oraz jak powinno przebiegać zarządzanie tym zjawiskiem. Regulują również zasady, obowiązki oraz procedury dotyczące hałasu i jego źródeł.

Czym jest tło akustyczne?

Tło akustyczne to mieszanina dźwięków, która tworzy dźwiękowe otoczenie w danym miejscu. Jest to swego rodzaju dźwiękowa „sceneria”, na którą składają się różnorodne dźwięki, niebędące przedmiotem pomiaru lub analizy. Innymi słowy, to dźwięki, które słyszymy stale lub w sposób powtarzalny, ale nie są generowane przez konkretne źródło, takie jak transformator, pompa ciepła czy samochód.

Źródła hałasu docierające do terenu działki – na co zwrócić uwagę?

Podczas analizy hałasu przemysłowego, komunikacyjnego oraz tego związanego ze środowiskiem brane są pod uwagę wszystkie urządzenia i struktury generujące dźwięk: wentylatory, stacje paliw, pompy ciepła, maszyny do przetwarzania odpadów, transformatory, miejsca składowania energii, prace budowlane i wydobywcze, a także silniki mechaniczne i elektryczne, i wiele innych.

Dodatkowo analizuje się również hałas powstający na drogach krajowych oraz trasach szybkiego ruchu, jak również generowany przez samoloty podczas startów i lądowań. Badania poziomu hałasu pozwala na ocenę, czy środowisko pracy nie naraża zdrowia osób tam przebywających.

Kiedy należy wykonać pomiar poziomu hałasu?

Ogromna wszechstronność specjalistycznych pomiarów hałasu czyni je niezwykle użytecznym narzędziem w wielu dziedzinach. Stanowią one nieodzowny element wielu procesów, dostarczając kluczowych informacji i danych niezbędnych do podejmowania trafnych decyzji. Przede wszystkim wykorzystuje się je do:

• Pomiary hałasu mogą być stosowane w celach weryfikacji „rzeczywistego” hałasu z instalacji, urządzenia lub maszyny;
• Konieczność przeprowadzenia odpowiednich analiz wibroakustycznych i sprawozdań może być obowiązkiem nałożonym przez organy takie jak: Inspekcje Ochrony Środowiska, Inspekcje Pracy
• Ocena oddziaływania na środowisko i ludzi (np. w ramach ponownej oceny);
• Opinie specjalistyczne w sprawach sądowych;
• Wkład do map akustycznych;

Jak mierzy się poziom dźwięku na terenie działki?

Pomiary hałasu generowanego przez ruch drogowy, lotniczy i kolejowy są przeprowadzane zarówno w ciągu dnia, jak i w nocy. W celu oceny emisji dźwięku stosuje się dwa główne wskaźniki LAeq D i LAeq N. Służą one do monitorowania dopuszczalnych poziomów hałasu w 8 najbardziej obciążonych godzinach w ciągu dnia oraz w 1 godzinie o największym natężeniu w nocy.

Wartość mierzona dotyczy poziomu dźwięku typu A, na podstawie którego, po uwzględnieniu odpowiedniego okresu czasu, obliczany jest równoważny poziom dźwięku A lub długookresowy średni poziom dźwięku A.

Jak rozmieszcza się punkty pomiarowe?

Podczas analizy hałasu związanego z przemysłem, urządzeniami elektrycznymi, maszynami, ruchem drogowym i kolejowym istotne jest właściwe rozmieszczenie punktów pomiarowych, aby uzyskać dane pozwalające na identyfikację obszarów o największym wpływie niepożądanych dźwięków. Na terenach niezabudowanych, mikrofon jest ustawiany na wysokości 1,5 metra nad ziemią.

Natomiast w obszarach zabudowanych, punkt pomiarowy powinien być umiejscowiony na granicy terenu lub w świetle okna narażonego na hałas. Mikrofon jest montowany na wysokości 4 metrów nad poziomem gruntu objętego ochroną.

Kary w przypadku przekroczenia norm

Aktualnie kara za przekroczenie dopuszczalnych norm hałasu obliczana jest jako kwota pieniężna za każdy decybel powyżej dozwolonego poziomu. Maksymalna jednostkowa stawka wynosi 96 zł za 1 dB przekroczenia. Oznacza to, że przykładowo przy nadmiarze 3 dB kara może sięgnąć do 288 zł, a przy 12 dB – do 1152 zł.

Szczegółowe stawki są ustalane w rozporządzeniu Rady Ministrów. Uwzględnia się w nim zarówno stopień przekroczenia (w przedziałach: 1–5 dB, powyżej 5–10 dB, powyżej 10–15 dB oraz powyżej 15 dB), jak i porę dnia lub nocy, ponieważ w nocy obowiązują ostrzejsze normy i wyższe sankcje.

Dlaczego warto zlecić wykonanie pomiarów hałasu specjalistom?

Wykonanie pomiarów poziomu hałasu na wskazanym terenie warto zlecać profesjonalnym firmom, które nie tylko posiadają odpowiednie doświadczenie, ale również dysponują sprzętem umożliwiającym sporządzenie pomiarów we właściwy sposób.

Jak wykonujemy pomiar akustyczny w AvesNature?

W naszej firmie współpracujemy tylko i wyłącznie z akredytowanymi laboratoriami oraz wykorzystujemy nowoczesny, stale kalibrowany i wzorcowany sprzęt pomiarowy. Oto co jeszcze nas wyróżnia:

• Zakres oceny – badamy poziom hałasu w zakresie częstotliwości od 3,15 Hz do 20 kHz.
• Specjalistyczny sprzęt – posługujemy się sprzętem do pomiarów wibroakustycznych.
• Kalibracja – przed każdym pomiarem wszystkie urządzenia są kalibrowane i wzorcowane.

Chcesz dowiedzieć się, jak wykonujemy analizę akustyczną w praktyce? Sprawdź jedną z naszych realizacji – Analiza akustyczna dla farmy fotowoltaicznej.

Porada eksperta – planujesz inwestycje? Pamiętaj o OOŚ!

Podsumowanie

Podsumowując, hałas szczególnie na terenach mieszkalnych może być bardzo uciążliwy. Dlatego właśnie wprowadzono wiele regulacji, których celem jest ochrona środowiska przed hałasem. Poniżej przedstawiamy najważniejsze zagadnienia zawarte w tekście, które warto zapamiętać:

1. Na obszarach mieszkalnych, dla domów jednorodzinnych, natężenie hałasu na granicy działki wynosi maksymalnie 50 dB w dzień i 40 dB w nocy.
2. Hałas może negatywnie wpływać na układ nerwowy, krążenia, odpornościowy oraz hormonalny człowieka. Powoduje zaburzenia snu, wzrost agresji, zmęczenie, obniżoną koncentrację, a także może uszkadzać słuch. Dla zwierząt prowadzi do zmian w środowisku życia oraz zmniejszenia liczby potomstwa.
3. Pomiary hałasu są istotne dla weryfikacji rzeczywistego hałasu z różnych źródeł, takich jak ruch drogowy, infrastruktura czy przemysł. Wykonywane są zarówno w dzień, jak i w nocy, używając wskaźników LAeq D i LAeqN.
4. W 2024 roku za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu określono karę do 86,18 zł za każdy decybel ponad normę.
5. Warto zlecać pomiar hałasu specjalistom, aby uzyskać poprawne dane i móc odpowiednio reagować, zwłaszcza w planowaniu inwestycji i uzyskaniu niezbędnej dla przedsięwzięcia Decyzji Środowiskowej.

Szukasz dobrych specjalistów od pomiarów akustycznych i ochrony środowiska?

Napisz do jednego z naszych przedstawicieli na adres karol.kustusch@avesnature.com.pl lub sprawdź naszą ofertę na stronie – Pomiary hałasu i Analiza akustyczna inwestycji.

Chcesz porozmawiać?

Możemy również skontaktować się telefonicznie. Jeśli preferujesz tę formę kontaktu zadzwoń pod 504 122 781

FAQ – Normy i wpływ hałasu

Dlaczego hałas w środowisku pracy jest szczególnie regulowany?

Hałas w pracy może prowadzić do trwałego uszkodzenia słuchu i pogorszenia koncentracji. Dlatego w miejscach pracy obowiązują ściśle określone normy – np. granica 85 decybeli oznacza konieczność stosowania środków ochrony słuchu.

Jak mierzy się poziom hałasu w danym miejscu?

Wykorzystuje się pomiary określające m.in. średni poziom dźwięku wyrażony w dB, szczytowy poziom oraz poziom natężenia w określonych porach dnia i nocy. Do analiz służą także tzw. mapy hałasu, które przedstawiają obszary najbardziej narażone na uciążliwości.

Jaki jest dopuszczalny poziom hałasu zależy od rodzaju terenu?

Tak – określone normy hałasu różnią się w zależności od charakteru obszaru. Dla terenów zwartej zabudowy mieszkaniowej z koncentracją obiektów administracyjnych, handlowych i usługowych wartości są wyższe niż np. dla terenów rekreacyjnych.

Jaki jest poziom hałasu w porze nocnej?

W Polsce przyjmuje się, że hałas nie powinien przekraczać 40–45 decybeli w nocy, a w ciągu wszystkich pór nocy średni poziom dźwięku musi mieścić się w granicach przewidzianych przez przepisy. W dzień normy są wyższe, np. 50 decybeli w dzień dla terenów mieszkalnych.

Jakie są skutki długotrwałego narażenia na hałas?

Długotrwałe narażenie na hałas może powodować problemy ze snem, bóle głowy, choroby układu krążenia, a także trwałe uszkodzenia słuchu. Ocenia się, że wpływ hałasu na zdrowie jest jednym z głównych zagrożeń cywilizacyjnych obok zanieczyszczenia powietrza.

Kto odpowiada za kontrolę hałasu w danym miejscu?

Za monitorowanie i kontrolę hałasu odpowiadają odpowiednie organy administracji oraz inspekcje, a w przypadku działalności będącej źródłem hałasu – obowiązek dotrzymania norm spoczywa na przedsiębiorcy.