Stan prawny na 31-03-2025/01-04-2025

Standard ESRS E1  (cz. 1) – zmiany klimatu

Europejskie standardy raportowania zrównoważonego rozwoju w obszarze środowiskowym stanowią kompleksowy zbiór wytycznych dotyczących wpływu działalności przedsiębiorstw na środowisko naturalne i klimat. Struktura tych standardów została podzielona na pięć głównych kategorii tematycznych, wśród których kluczowe znaczenie odgrywa ESRS E1 – zmiany klimatu[1].

Standard ESRS E1 obejmuje trzy zasadnicze zagadnienia, które powinny zostać uwzględnione w procesie oceny istotności. Pierwszym z nich jest łagodzenie skutków zmian klimatycznych, odnoszące się do działań zmierzających do redukcji lub zapobiegania emisjom gazów cieplarnianych. W tym kontekście analizowane są dane dotyczące emisji w trzech zakresach oraz strategie zarządzania emisjami, w tym plany transformacji przedsiębiorstw w kierunku bardziej zrównoważonych modeli operacyjnych.

Drugim kluczowym aspektem jest adaptacja do zmian klimatycznych, której znaczenie wynika z potencjalnego wpływu ekstremalnych zjawisk pogodowych na funkcjonowanie podmiotów gospodarczych. Zjawiska te mogą prowadzić do zakłóceń w procesach produkcyjnych, ograniczenia zdolności operacyjnych oraz okresowych przestojów. W ramach raportowania ujmowane są informacje na temat ryzyk klimatycznych o charakterze fizycznym oraz rozwiązań adaptacyjnych służących ich minimalizacji. Istotnym elementem jest również analiza ryzyka przejścia, wynikającego z konieczności dostosowania się do zmian w regulacjach oraz w uwarunkowaniach rynkowych związanych z polityką klimatyczną.

Trzecim obszarem w ramach ESRS E1 jest energia, obejmująca kwestie związane z jej produkcją i konsumpcją w kontekście wpływu na klimat. W szczególności uwzględniane są różne źródła energii oraz strategie efektywnego jej wykorzystania, mające na celu ograniczenie negatywnego oddziaływania na środowisko.

Wprowadzenie tych standardów ma na celu zwiększenie transparentności raportowania środowiskowego oraz umożliwienie jednoznacznej oceny wpływu działalności gospodarczej na realizację celów polityki klimatycznej Unii Europejskiej.

 

Standard E1  ma na celu zapewnienie ujawnienia informacji umożliwiających użytkownikom oświadczeń dotyczących zrównoważonego rozwoju dogłębne zrozumienie wpływu jednostki lub grupy na zmiany klimatyczne, zarówno w kontekście znaczących negatywnych, jak i pozytywnych oddziaływań, obejmujących zarówno skutki rzeczywiste, jak i potencjalne. Wymogi ujawnieniowe w ramach standardu E1 mają również na celu przedstawienie dotychczasowych oraz planowanych działań zgodnych z postanowieniami Porozumienia paryskiego, ukierunkowanych na ograniczenie globalnego ocieplenia, w tym określenie celów redukcji emisji CO₂ oraz strategii transformacji prowadzącej do osiągnięcia zeroemisyjności.

W przypadku uznania danego zagadnienia za istotne, jednostka jest zobowiązana do przedstawienia działań mających na celu eliminację negatywnych skutków zmian klimatycznych oraz określenia charakteru, rodzaju i zakresu kluczowych ryzyk oraz szans związanych z tym procesem. Konieczne jest również wyjaśnienie metod zarządzania tymi czynnikami oraz oszacowanie potencjalnych konsekwencji finansowych w ujęciu krótkoterminowym, średnioterminowym oraz długoterminowym.

Liczne wymogi ujawnieniowe zawarte w standardzie E1 wynikają z szerokiego zakresu regulacji unijnych dotyczących polityki klimatycznej. W szczególności dwa kluczowe obszary, tj. adaptacja do zmian klimatycznych oraz ich łagodzenie, pozostają w pełnej zgodności z dwoma pierwszymi celami środowiskowymi określonymi w rozporządzeniu dotyczącym taksonomii zrównoważonego finansowania. Ujednolicenie tych wymogów sprzyja spójności oraz transparentności raportowania wpływu działalności gospodarczej na środowisko.

Powiązania z innymi ESRS [2]– standard E1 należy odczytywać/stosować w powiązaniu z przekrojowymi ESRS (ESRS 1 oraz ESRS 2) oraz pozostałymi standardami środowiskowymi i społecznymi, tj. standardem E2 w ramach którego ujawnia się tzw. substancje zubożające warstwę ozonową i inne emisje do powietrza wpływające na zmiany klimatyczne, standardami E3 oraz E4 w zakresie zagrożeń wynikających ze zmian klimatu, oraz standardami S1 do S4 pod którymi należy ujawniać wpływ na ludzi wynikający z transformacji jednostki/grupy w kierunku gospodarki neutralnej klimatycznie

Kluczowe definicje w kontekście standardu ESRS E1 – fundament skutecznego raportowania

Plan przejścia na gospodarkę niskoemisyjną

W ramach strategii klimatycznej przedsiębiorstwa określają cele, działania oraz alokację zasobów mające na celu transformację w kierunku gospodarki niskoemisyjnej. Kluczowe inicjatywy obejmują redukcję emisji gazów cieplarnianych, dążąc do osiągnięcia celu ograniczenia globalnego ocieplenia do 1,5°C oraz neutralności klimatycznej zgodnie z wytycznymi Porozumienia paryskiego.

Łagodzenie zmiany klimatu

Proces ograniczania emisji gazów cieplarnianych odgrywa fundamentalną rolę w globalnych działaniach na rzecz stabilizacji klimatu. Jego głównym celem jest utrzymanie wzrostu średniej temperatury na świecie na poziomie nieprzekraczającym 1,5°C powyżej wartości sprzed epoki przemysłowej, co ma kluczowe znaczenie dla ochrony ekosystemów oraz bezpieczeństwa społeczno-gospodarczego.

Adaptacja do zmian klimatu

Przystosowanie się do rzeczywistych i przewidywanych zmian klimatycznych stanowi nieodzowny element strategii zrównoważonego rozwoju. Obejmuje działania mające na celu minimalizację skutków ekstremalnych zjawisk pogodowych oraz wdrażanie rozwiązań dostosowawczych, zwiększających odporność społeczeństw i gospodarek na przyszłe wyzwania klimatyczne.

Dzięki integracji działań łagodzących i adaptacyjnych możliwe jest skuteczne zarządzanie ryzykiem klimatycznym oraz budowanie bardziej zrównoważonej przyszłości. Jeśli potrzebujesz dodatkowych informacji, chętnie pomogę!

Analiza ESRS E1 – jakie aspekty są uwzględnione w standardzie?

Zrównoważony rozwój i jego kluczowe elementy

1. Ład korporacyjny

Efektywne zarządzanie w ramach zrównoważonego rozwoju wymaga integracji wyników związanych z ESG (Environmental, Social, Governance) w systemach zachęt. Zgodnie z ESRS 2 GOV-3, przedsiębiorstwa powinny uwzględniać kwestie środowiskowe i klimatyczne w strategiach motywacyjnych, wspierając tym samym odpowiedzialne podejście do zarządzania.

2. Strategia

• E1-1 Plan przejścia na potrzeby łagodzenia zmiany klimatu
  Podstawowym elementem strategii klimatycznej jest plan przejścia, który określa cele, działania oraz alokację zasobów w celu transformacji na gospodarkę niskoemisyjną.
• ESRS 2 SBM-3 – Istotne wpływy, ryzyka i szanse
  Ocena wpływu działalności na klimat oraz identyfikacja ryzyk i możliwości jest nieodzowna w kontekście strategii korporacyjnej. Przedsiębiorstwa powinny analizować te aspekty w odniesieniu do modelu biznesowego i strategii długoterminowej.

3. Zarządzanie wpływami, ryzykami i szansami

• ESRS 2 IRO-1 – Procesy identyfikacji i oceny ryzyk
  Dokładna analiza istotnych ryzyk klimatycznych, ich wpływu na działalność oraz sposobów zarządzania nimi stanowi fundament skutecznego raportowania.
• E1-2 – Polityki związane z łagodzeniem zmian klimatu
  Firmy zobowiązane są do wdrażania i dokumentowania polityk mających na celu zarówno redukcję emisji, jak i przystosowanie się do skutków zmian klimatycznych.
• E1-3 – Działania i zasoby w odniesieniu do polityki klimatycznej
  Przedsiębiorstwa powinny szczegółowo raportować działania, które wspierają realizację polityk klimatycznych oraz alokację zasobów w celu ich wdrożenia.

4. Mierniki i cele

• E1-4 – Cele związane z klimatem
  Określenie konkretnych celów w zakresie łagodzenia zmian klimatycznych oraz przystosowania się do nich jest kluczowe dla transparentności działań.
• E1-5 – Zużycie energii i miks energetyczny
  Raportowanie zużycia energii oraz struktury jej źródeł dostarcza istotnych informacji o wpływie przedsiębiorstwa na środowisko.
• E1-6 – Emisje gazów cieplarnianych
  Dokładne ujawnienia dotyczące emisji w trzech zakresach pozwalają na ocenę wkładu firmy w działania proekologiczne.
• E1-7 – Projekty redukcji emisji
  Inwestycje w technologie usuwania gazów cieplarnianych oraz mechanizmy kompensacyjne są istotnym elementem strategii klimatycznej.
• E1-8 – Wewnętrzne ceny emisji dwutlenku węgla
  Ustalanie wewnętrznych cen emisji CO₂ jest skutecznym narzędziem wspierającym świadome zarządzanie wpływem na klimat.
• E1-9 – Skutki finansowe ryzyk klimatycznych
  Analiza finansowych skutków związanych z ryzykiem fizycznym oraz ryzykiem przejścia pozwala na lepsze zarządzanie zasobami i podejmowanie świadomych decyzji strategicznych.

Dodatek A

Obowiązkowy element standardów ESRS, który ma równą moc prawną jak pozostałe wymogi. Jego zastosowanie jest kluczowe dla zapewnienia pełnej zgodności z regulacjami dotyczącymi ujawniania informacji.

Dzięki konsekwentnemu wdrażaniu tych standardów przedsiębiorstwa mogą skutecznie realizować cele zrównoważonego rozwoju i transparentnie raportować swoje działania w obszarze ESG.

Źródła:

1. Europejskie Standardy Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju (ESRS) są regulowane przez rozporządzenie delegowane Komisji Europejskiej (UE) 2023/2772 z dnia 31 lipca 2023 r., które uzupełnia dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE w odniesieniu do standardów sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju

2. Dyrektywa 2022/2464, która określa obowiązki sprawozdawcze przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju
3. ING Bank Polska S.A. (Zakładka ESG/strefa inspiracji)
4. SEG – Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych – https://seg.org.pl/regulacje/kategorie/regulacje-zwiazane-z-esg/esrs-/standardy-bazowepelne-esrs/esrs-e1

[1]  [1] Źródło: Artykuł „STANDARDY ŚRODOWISKOWE ESRS”  w KIERUNEK ENERGETYKA nr 5/2023, autor: Patrycja Żupa-Marczuk „Energopomiar” Sp. z o.o,;  2023 ; https://energopomiar.com

[2] Źródło; SEG : https://seg.org.pl/regulacje/kategorie/regulacje-zwiazane-z-esg/esrs-/standardy-bazowepelne-esrs/esrs-e1