Inwentaryzacja przyrodnicza

Czym jest i kto potrzebuje inwentaryzację przyrodniczą?

Inwentaryzacja przyrodnicza to, w dużym uproszczeniu, spis wszystkich elementów przyrody występujących na wybranym obszarze. To także nazwa określająca szeroką dokumentację, jaką należy przygotować w związku z np. inwestycją, jaką chcemy zrealizować na określonym obszarze.

Jakie są podstawy prawne?

Odkąd w życie weszło Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 roku, dotyczące ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. 2016.2183), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 roku, w sprawie ochrony gatunkowej roślin, a także ustawa o udzielaniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska i o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. 2020 poz. 283), sporządzanie inwentaryzacji przyrodniczej jest obowiązkowe.

Kiedy inwentaryzacja jest wymagana?

Przygotowanie kompleksowej inwentaryzacji przyrodniczej towarzyszy realizacji prawie każdej inwestycji. Realizowane przez nas usługi inwentaryzacji przyrodniczej dotyczą najczęściej takich przedsięwzięć jak:

farmy wiatrowe
elektrownie wiatrowe
farmy fotowoltaiczne
inwentaryzacja gminy
modernizacja terenów zieleni
budynki
drogi

drogi ekspresowe
linie energetyczne
siedliska przyrodnicze
termoizolacja budynków
modernizacja budynków
mieszkania
inne inwestycje

Kto może przeprowadzić inwentaryzację przyrodniczą?

W Polsce nie istnieją przepisy stanowiące o tym, kto może, a kto nie może wykonać tego typu usługi. Profesjonalne wykonanie inwentaryzacji przyrodniczej wymaga jednak zespołu doświadczonych ekspertów, którzy współpracując ze sobą, będą w stanie przygotować dokument oczekiwany przez organy Państwowe od przedsiębiorców realizujących różnorodne inwestycje.

W przeciwieństwie do inwentaryzacji ornitologicznej lub dendrologicznej, inwentaryzacja przyrodnicza stanowi znacznie bardziej skomplikowany proces, ponieważ z założenia nie dotyczy ona wybranej części fauny lub flory, lecz wszystkich elementów przyrodniczych występujących na inwentaryzowanym obszarze. To, u podstaw, oznacza konieczność współpracy wielu ekspertów z różnych dziedzin nauk przyrodniczych.

Posiadamy zespół ekspertów biorących udział w realizacji inwentaryzacji przyrodniczych:

Jednym z powodów, dla których warto zlecić inwentaryzację przyrodniczą właśnie nam jest posiadanie zespołu ekspertów z wszystkich dziedzin, których może dotyczyć inwentaryzacja.

Entomolog
najistotniejszy i kluczowy ekspert podczas realizacji kompleksowej inwentaryzacji przyrodniczej

Ornitolog
jest ekspertem od ptaków oraz jednym z najczęściej wymaganych specjalistów podczas inwentaryzacji

Dendrolog
ekspert od drzew i krzewów, realizuje m. in. inwentaryzację dendrologiczną (drzew i krzewów)

Teriolog
ekspert od ssaków, niezbędny podczas kompleksowych inwentaryzacji przyrodniczych i monitoringów

Herpetolog
ekspert od płazów i gadów, szczególny udział ma w inwentaryzacjach takich inwestycji jak np. budowa drogi

Ichtiolog
specjalista zajmujący się badaniem oraz inwentaryzacją ryb i minogów, niezbędny przy akwenach wodnych

Chiropterolog
specjalizuje się w nietoperzach, gdzie realizuje m. in. inwentaryzację chiropterologiczną

Entomolog
jest specjalistą od roślin i siedlisk, tworzy między innymi inwentaryzacje i waloryzacje przyrodnicze

Jak przeprowadzić inwentaryzację przyrodniczą?

Inwentaryzacja przyrodnicza nie jest dokumentacją, którą można sporządzić zdalnie. Niezbędne są działania ekspertów przyrodników (różne taksony – grupy zwierząt lub roślin), które trzeba przeprowadzić bezpośrednio w terenie, który jest zinwentaryzowany.

Każdy z etapów trzeba pogrupować na części oraz okresy, zależne od fenologii i występowania inwentaryzowanego elementu przyrodniczego (taksonu) na konkretnym obszarze. Pozwala to na opracowanie finalnego raportu według odgórnie przyjętej metodyki badawczej.

Rozpoczęcie prac

W taki sposób, krok po kroku, realizuje się inwentaryzację przyrodniczą w naszej firmie:

prace wstępne, w czasie których ustalamy dokładne granice terenu który trzeba zbadać oraz terenu dodatkowego tzn. bufora
gromadzimy dokumentację terenu, wśród której bardzo istotne są mapy topograficzne lub ortofotomapy, z którymi musimy się zapoznać
poznajemy tło historyczne inwentaryzowanego obszaru, szukamy i poznajemy dostępne publikacje i projekty, które na tym obszarze zrealizowano
tworzymy bardzo dokładną mapę topografii terenu, gdzie określamy również budowę geologiczną tego obszaru
poznajemy przyrodę całego obszaru (tą ożywioną i nieożywioną) oraz typy występujących ekosystemów
dokumentujemy wykryte stanowisko roślin i zwierząt z wykorzystaniem metod kartograficznych, wykonujemy zdjęcia fitosocjologiczne. Inwentaryzacji przyrodniczej podlegają m.in. ptaki, ssaki, ryby, płazy, bezkręgowce, porosty, grzyby, siedliska rzeczywiste i potencjalne, roślinność.
następnie sporządzamy opracowanie zawierające szereg kluczowych wniosków odnoszących się do poszczególnych kategorii i działów, aby ułatwić sporządzenie raportów końcowych do dokumentacji.

Inwentaryzacja flory

Na samym początku dokonuje się analizy fitosocjologicznej, tworzy się również mapy florystyczne. Inwentaryzacja określa też jakie gatunki roślin znajdują się na terenie poddanym badaniu. Poddaje się sprawdzeniu, czy roślinność nie należy do gatunków objętych ochroną. Na konkretnym obszarze należy poddać weryfikacji rodzaje występujących roślinności. Są to zbiorowiska leśne (np. łęgi, olszyny bagienne, buczyny, grądy, bory, zarośla), zbiorowiska nieleśne (pastwiska, rośliny wodne i bagienne, torfowiska, łąki) czy też obszary rolne i odłogi. Dzięki inwentaryzacji zbiorowisk roślinnych możemy bardzo precyzyjnie przyjrzeć się obecności gatunków chronionych oraz tych, które nie podlegają odpowiedniemu zabezpieczeniu.

Inwentaryzacja fauny

Realizacja ekspertyzy faunistycznej jest już bardziej skomplikowana. W pracę musi bowiem zaangażować się więcej osób. Muszą być to specjaliści z dziedziny biologii, posiadający wiedzę o takich taksonach, jak ptaki, ssaki, gady, bezkręgowce czy ryby. Inwentaryzacja przyrodnicza gatunków zwierząt powinna zostać zaplanowana co najmniej na okres wczesnej wiosny, najpóźniej do lata. Jednak jeśli chcemy uzyskać jak najlepsze rezultaty, badania należy przeprowadzać również w pozostałych porach roku.

Inwentaryzacja przyrody nieożywionej

Spisu elementów przyrody nieożywionej, najlepiej dokonywać wczesną wiosną. Nie zaczęły jeszcze kwitnąć drzewa i krzewy. Nie mamy wówczas problemu, aby dostrzec wszystkie elementy krajobrazu. Do przyrody nieożywionej przynależą wodospady, koryta rzeczne, źródła, skały, kamieniołomy, skały i naturalne odkrywki geologiczne.

Waloryzacja przyrodnicza

Rezultaty inwentaryzacji są następnie sporządzone w postaci opracowania. Zawiera ono wnioski oraz wyniki z dokonanych badań. Waloryzacja przyrodnicza opiera się na przyporządkowaniu przebadanym obszarom i gatunkom określonej rangi – na podstawie wartości przyrodniczej. Jest to niezmiernie ważny element kluczowego dokumentu, a mianowicie raportu o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia. Właśnie dlatego musi zawierać ocenę wpływu projektu inwestycyjnego na określone ekosystemu, w tym znajdującej się na danym obszarze fauny i flory – szczególnie jeśli zostały objęte ochroną.

Jak trwa i kosztuje inwentaryzacja przyrodnicza?

Ile kosztuje inwentaryzacja przyrodnicza?
Każda wycena rozpatrywana jest indywidualnie. Koszt zależny jest od wielkości, skali, a także rodzaju projektu inwestycyjnego. Cena rzetelnej inwentaryzacji dla małych inwestycji rozpoczyna się od kilku tysięcy zł. W przypadku większych przedsięwzięć (np. gazociągi), koszt to średnio kilkadziesiąt do kilkuset tysięcy złotych, wpływ na koszt ma tutaj przede wszystkim długość projektu.

Ile czasu trwa inwentaryzacja przyrodnicza?
Zalecanym okresem na przeprowadzenie kompleksowej inwentaryzacji przyrodniczej jest wczesna wiosna, aż do lata. Jednak najlepszym wyborem będzie prowadzenie jej przez czas jednego roku kalendarzowego. Dzięki temu możemy prześledzić różne cykle życiowe wybranych grup roślin i zwierząt, tj. rozród, zimowanie, migracje i dyspersję. Inwentaryzacja przyrodnicza powinna opisywać minimum część sezonu wegetacyjnego (koniec marca do sierpnia).

Co wchodzi w zakres usługi?

prace terenowe oraz kompleksowe przygotowanie dokumentacji inwentaryzacji i waloryzacji przyrodniczej
doradztwo na podstawie najlepszych praktyk w sprawach związanych z ochroną środowiska
pomoc i wsparcie w kontaktach z organami Państwowymi, które będą odpowiedzialne za ocenę przygotowanej przez nas dokumentacji

Jak wygląda przykładowa inwentaryzacja przyrodnicza?
Nie kupujesz “kota w worku”! Celowo prezentujemy przykładowy dokument inwentaryzacji, abyś wiedział, jak wygląda profesjonalnie stworzona dokumentacja, jaką kompleksowo zrealizujemy dla Ciebie. Pobierz plik:

Przykładowa inwentaryzacja przyrodnicza
pobierz plik PDF

Dlaczego warto nas wybrać?

Posiadamy zespół ekspertów

Dysponujemy specjalistami z wielu dziedzin: ornitolog, herpetolog, teriolog i chiropterolog, ichtiolog, entomolog, botanik i lichenolog, dendrolog i innymi.

Ponad 500 realizacji

Zrealizowaliśmy ponad 500 dokumentacji środowiskowych i przyrodniczych w całej Polsce (w tym wiele inwentaryzacji i waloryzacji przyrodniczych).

Ponad 20 lat doświadczenia

Posiadamy ponad 20 lat doświadczenia w ochronie przyrody i badaniach naukowych. W samej branży ochrony środowiska nieustannie działamy już od ponad 16 lat.

Nie ryzykuj, postaw na doświadczony zespół

Wszelkie błędy oraz braki w dokumentacji zostaną wskazane przez organ weryfikujący (np. RDOŚ). Konsekwencją będzie zwrot dokumentacji w celu udzielenia dodatkowych wyjaśnień i wniesienia stosownych uzupełnień. Tym samym oddali to termin uzyskania decyzji i realizację Twojej inwestycji. Z nami unikniesz opóźnień, działamy szybko i skutecznie.

Obsłużymy każdą inwestycję

Już od ponad dekady pomagamy przedsiębiorcom realizować ich własne inwestycje sprawnie i terminowo. Współpracujemy z wiodącymi polskimi firmami (np. GAZ-SYSTEM, ENERGA, PGNiG). Obsługujemy każdego rodzaju inwestycje. Od tych niewielkich, jak budowa domu, po wielkoskalowe, o strategicznym znaczeniu dla kraju (np. gazociągi czy linie elektroenergetyczne).